Benzin motorlarında gaz kelebeğinin, dizel motorlarında pompa kramayerinin konumunun; ayrıca motor yağ ve soğutucu akışkan sıcaklıklarının sabit tutulduğu deney şartlarında krank mili devrine bağlı olarak güç, moment ve yakıt sarfiyatı değişimleri motor karakteristikleri olarak bilinir. Motorlardaki güç ve moment oluşumuna bir göz atacak olursak; pistonu iten kuvvetin artması, yanma odasındaki basınca bağlıdır. Bu basınç; ana hatları ile motorun devrine, sıkıştırma oranına, silindir içerisine alınan yakıt-hava karışımının miktarına ve yanma verimine bağlıdır. Bu kuvvetin artışı, krank miline uygulanan momenti arttırır. Tork ile güç karıştırılmamalıdır. üünkü güç, birim zamanda motorun yaptığı işi ifade eder. Motor torku ise, devir yükseldikçe belli bir devire kadar artar ve bu devirden sonra, motor devri arttırılmaya devam edilirse tork azalmaya başlar. Bunun nedeni, hacimsel verimin azalmasıdır. Yani yüksek devirlerde motorun nefes alma kabiliyeti düşer. Bir aracın ya da motorun yüksek performanslı olup olmadığının kanıtı güç/ağırlık oranının yüksek olmasıdır. Ağırlık artışı, aracın ivmelenmesi için gerek duyulan gücün artışını da beraberinde getirir. Belirli bir güç için ağırlığın azaltılması ivmelenmeyi arttıracaktır. Güç ve tork arasındaki bu ilişkiyi anlattıktan sonra gelelim sorunuzun cevabına.
Araçlarda motorun bir tekerleğe ilettiği tork, lastikle zemin arasındaki sürtünme kuvvetiyle, tekerlek yarıçapının çarpımına eşittir. Dolayısıyla, bu tork ne kadar büyük olursa; araba o kadar hızlı ivmelenebilir ve seri manevralar yapabilir. Tabii; lastiğin zeminle arasında oluşturabileceği azami sürtünme kuvvetinin aşılmaması, yani patinaja yol açılmaması kaydıyla….
Fakat, sanıyorum sizin asıl sormak istediğiniz, birim zaman başına devir sayısı. Bu genellikle, dakika başına devir sayısı (rpm) olarak ölçülüyor. Bu durumda da, bir tekerleğin sürtünme kuvvetine karşı birim zamanda yaptığı iş, yani güç; üzerindeki torkla açısal hızının çarpımına eşit olup, eğer tork N.m cinsinden ölçülüyorsa, saniyede joule, yani watt cinsinden W=T.2π.n/60’a eşittir. Ki bu, belli bir devir (rpm) değeri için; tork arttıkça gücün artması anlamına gelir ve gücü yüksek olan araç, daha seri davranabilir. Ancak, aynı güç düzeyini elde etmek için, düşük devirli yüksek tork uygulanabileceği gibi, yüksek devirli düşük tork uygulamak da mümkün. Bu konudaki tercihler, motorun tasarım özellikleri arasındadır.