ilk olarak 1897 yılında Mercedes’in ürettiği ’Coupe’ modelinde kullanılan kapı ’konsepti’, bugün halen aynı mantık ile seri üretim otomobillerde kullanılmaya devam ediyor.
Buzdolabı ve gardrop kapısından hiçbir farkı olmayan 111 yıllık menteşeli kapılar, bazı cesur üreticiler tarafından farklı şekillerde de üretildi. Bu sıradışı kapılara örnek verecek olursak; ilk otomobil kapısının mucidi Mercedes’in 1955 model 300 SL modelinde kullandığı ’Gullwing’ yani ’martı kanat’ kapı tasarımı, aracın o dönem rüyaları süsleyen bir otomobil olmasını sağlamıştı. 1960 yılında ise Amerikalı Lincoln’un Continental modelinde kullandığı birbirlerine ters şekilde açılan ön ve arka kapıları da o dönem büyük ses getirmişti. Ancak ters açılı arka kapıların, yüksek hızlarda kendi kendine açılarak ciddi kazalara sebep olması, bu tip kapıların ’suicide doors’ yani ’intihar kapılar’ lakabını almasına neden olmuştu. Aradan 40 sene geçtikten sonra, Mazda RX-8 ve Rolls-Royce Phantom modelinde yeniden intihar kapılar kullanılarak farklı kapı tasarımlarının da artık günümüzde kullanılabileceğinin ilk işaretini vermiş oldu. Zaten bu tip kapılar artık birçok pick-up’ta kendisine yer bulurken; ’intihar kapılar’ın son temsilcisi de yakın zamanda yollara çıkan Mini Clubman oldu.
Otomobil dizaynında oldukça önemli bir yere sahip olan kapı tasarımı, bazı modellerde otomobilin en dikkat çekici kısmını oluşturabiliyor. Bir otomobili diğerlerinden farklı kılan unsurların başında gelen kapı dizaynı, o modelin aynı segmentteki rakiplerine göre daha özgün bir tasarıma sahip olmasını sağlıyor. Fransız otomobil üreticisi Peugeot’nun Van tipi araçlardan esinlenerek küçük modeli 1007’de kullandığı elektrikli kayar kapılar araca inip binerken hem büyük kolaylık sağlıyor hem de araca sıradışı bir görünüm katıyor. Farklı kapı konseptine bir diğer sıradışı yorum ise 2006 yılında Saab’dan gelmişti. Aero-X adını verdiği konseptte kullandığı tasarım, tavan ile ön camın bir bütün halinde kapılarla birlikte yukarı doğru açılmasını sağlıyor. Aslında tavanı sabit tutacak olursak; yukarı doğru açılan kapılarla özdeşleşen markanın Lamborghini olduğunu söylemek mümkün. Lamborghini’nin ilk olarak Countach ve Diablo, daha sonra Murcielago ve Reventon modellerinde kullandığı kelebek kanadına benzer kapı sistemi, daha sonra ’Lambo Style Doors’ yani ’Lamborghini tipi kapılar’ adını aldı. En iddialı kapıya sahip seri üretim otomobillerden birisi de Koenigsegg CCX. isveçli üretici Koenigegg’in CCX Serisinde kullandığı kapılar açılırken adeta görsel bir şova imza atıyor.
KAYBOLAN KAPILAR
Otomotiv endüstrisinde sıradışı kapıları ile tarihe geçen modellerden bir diğeri de BMW’nin sadece 1989-1991 yılları arasında ürettiği Z1 modeli. 2 kişilik spor modelin küçük kapıları aşağı doğru inerek aracın içine gömülüyordu. BMW’nin yıllar önce kullandığı bu fikirden yola çıkan Amerikalı Jatech firması, teknolojiyi de kullanarak sıradışı bir sisteme imza atmış. Dışarı açılarak fazladan alana ihtiyaç duyan klasik kapı tasarımına tersten bakarak, kapıların aracın kapladığı alan içinde kullanılması gerektiğini düşünen firma, 1993 model bir Lincoln üzerinde geliştirdiği sistem ile 111 yıllık geleneğe son verecek gibi görünüyor. Orta konsola yerleştirilen düğmeler ile kontrol edilen kapılar, camın yuvasına girmesinden sonra harekete geçiyor ve aracın altına gizleniyor. üok kısa bir sürede gerçekleşen bu işlem sayesinde önde ve arkada oturan yolcular sıkışık park yerinde dahi kolayca hareket edebiliyorlar. Otomobil altına gizlenen kapının sürtünme yaratmaması için kapı kolları, harita gözleri, tutamaklar ve cam açma düğmeleri iptal edilmiş. Kaybolan kapıların nasıl çalıştığını görmek istiyorsanız www.disappearing-car-door.com adresini ziyaret edebilirsiniz.
