Bankaların kredi musluğunu kısması ile nakit sıkıntısı yaşamaya başlayan birçok işletme, soluğu açık oto pazarlarında almaya başladı. İstanbul Anadolu Yakası’nın en büyük ikinci el pazarlarından olan Kartal, Ümraniye ve Altunizade’de sergilenen araç fiyatları, 2 ile 5 bin YTL’ye kadar gerilemiş durumda. Ramazan Bayramı öncesine kadar 25 bin TL’ye satışa çıkan bir hafif ticari araç, şimdi 20 bin TL’ye, 18 bin TL’ye satılan bir araç ise 14 bin 500 TL’ye yeni alıcısını arıyor. İkinci el oto piyasasında bu fiyatların Şubat ayı ortalarına kadar sürmesi bekleniyor. Sektör yetkilileri bunu iki nedene bağlıyor. Gerek sıfır araç satışının düşmesi ile, ikinci el piyasasına giren araç sayısının azalması. Gerekse bahar döneminin yaklaşması ile birlikte piyasada canlılık beklentisinin doğması. Bu nedenlere bağlı olarak kullanılmış oto piyasasında fiyatların, Şubat ayı ortasından itibaren bir miktar artması bekleniyor.
İkinci el araç satım ticareti yapan Orhan Süzer, nakit akışını sağlamak için satışa çıkan araç satışında yaklaşık yüzde 60 artış olduğunu söylüyor. Süzer, “En son inşaat işiyle uğraşan bir kişiden hafif ticari araç satın aldım. Nakit sıkıntısını gidermek için aracını satışa getirdi. 2006 model Renault Kangoo ve 1.5 dci motora sahip olan bu aracı şu anda 18 bin 200 TL fiyatla ben satıyorum. Eski fiyatı 20 bin TL’nin üzerindeydi. Klimalı ve boyası, kazası yok. Bugün 2 bin YTL daha düşük fiyatla satmaya çalışıyoruz. Yaz döneminde 25 bin TL’ye satılan araç fiyatı ise bugün 21- 20 bin TL’ye düşmüş durumda” dedi.
Şişman Otomotiv’in sahibi Süleyman Şişman ise kredi sorununu çözmek isteyen kişilerin araç satışına sarıldığını belirtiyor. İkinciel piyasasında fiyatların ise geçen yıl sonunda, 2009 Ocak ayı sonuna kadar hiç değişiklik olmadığını söyleyen Şişman, “2008’in Kasım ayı öncesinde 19 bin TL’ye sattığımız 2004 model Bora 1.6lt benzinli, klimalı, airbaglı, ABS’li aracı 17 bin 500’e bırakıyoruz” dedi.
Küçük esnaf model düşürdü Yeni aracı satıp, eskiyi alıyor
Sağlam Otomotiv yetkilileri ise aracını satışa çıkaran kişilerin ağırlıklı olarak küçük esnaf olduğuna dikkat çekti. Nakit paranın özellikle kredi ve vergi borcu borçlarının ödenmesinde kullanıldığını belirten Sağlam Otomotiv Yetkilileri, “Bize gelen 10 kişiden 7’si esnaf” dedi. Elindeki aracı elden çıkartan esnafın, ayağını yerden kesmek için eski araç alımına yöneldiğini beliren Özer Otomotiv’in Yetkilisi Kazım Şerbetçi ise “Bir – iki ay öncesine kadar araç almaya gelen küçük esnaf, şimdi araç satmaya geliyor. ‘Banka borcumu üstlenin, elimdeki yüksek model satın alıp, bana da eski bir araç verin’ diyenler çoğunlukta. Bize araç satışı için gelenler, ellerindeki 2007 modeli aracı verip, 2000 ve daha düşük modelle değiştirmeye başladı. Artık lükse bakmak yerine, ‘ayağımı yerden kessin’ diyorlar. Son bir aydır satışlarımızı takasla gerçekleştirdik” açıklamasında bulunurken, Toksoz Otomotiv’in yetkilisi Serhat Toksöz, “Bize gelen 10 talepten 9’u bu şekilde” dedi.
Ancak ekonomik durgunluk nedeni ile araç fiyatlarının gittikçe düştüğünü belirten As Otomotiv yetkilileri, fiyatlarının Ramazan Bayramı öncesine göre 5 bin TL’ye kadar gerilediğini belirtiyorlar. Yetkililer, “Fiyatlar 4-5 bin TL düştü. Bir ay öncesine kadar piyasa değeri 18 bin TL olan bir hafif ticari aracı şimdi, 15 bin 450 TL’den pazara çıkardık. Pazarlıkla 14 bin 500 YTL’ye kadar da verebiliriz” dedi.
10 bin TL’ye kadar araçlar ilgi görüyor
Stokta 70 araçları olduğunu söyleyen Ulugöl Otomotiv’in yetkilileri ise ikinci elde şu anda 8 ile 10 bin TL’ye kadar olan araçların talep gördüğünü söylüyor. Kartal, Ümraniye ve Altunizade’deki açık oto pazarlarında 40 adet araç sergileyen ve 6 bayinin ikinci el araçlarını satın alan Toksöz Otomotiv’den Serhat Toksöz, üç pazarda, dört ay öncesine kadar ayda en az 40-50 araç satılırken, şimdi 20’yi bulmanın güçleştiğini belirtiyor. Krizden Anadolu’nun etkilenmesi nedeni ile satışların canlı olmadığına işaret eden Toksöz, “Anadolu’ya satış yapamıyoruz. Oradaki hareket İstanbul’a da yansıyor. Fakat Anadolu piyasası kilitlendiği için bizde otomatik olarak etkileniyor” dedi. Pazara gelen araçların çoğunlukla şirket aracı olduğunu söyleyen Toksöz, “Kira kontratı dolan, kısıntıya giden şirketler araçlarını elden çıkartıyor. Şirketlerde artık bin aracı olan 500’e, 500 aracı olan 250 araca giderek kısıntı yapıyor” dedi.
200 adet ikinci el aracın ticaretini yapan Özer Otomotiv Panelvancı şirketinin yetkilisi Kazım Şerbetçi, bankaların kredi musluğunu kapatması nedeni ile araç satışının da zorlaştığına dikkat çekiyorlar. Yetkililer, “Önceden 35 – 40 bin TL kredi çıkartıyorduk. Şimdi 5 bin YTL’ye kredi çıkmadığı oluyor. O nedenle fazla araç almıyoruz. Elimizde 200’e yakın araç var; o stokları eritmeye çalışıyoruz. Durgunluk nedeni ile araç fiyatları da düştü. Bir ay öncesine kadar 32 bin TL piyasası olan 2007 model VW Caddy 1.9 dizel aracın fiyatı, şimdi 28 bin 500 TL’ye düşmüş durumda” diye konuştu.
Hamide HANGÜL